το μετόχι των Αγίων Αναργύρων και το Agder Univercity College

Η πρόσκληση ήταν σαφής. Επρόκειτο να τελεστεί στο Μετόχι των αγίων Αναργύρων ο γάμος της Cari και του Ivar.Νορβηγοί και οι δύο, η δε Cari είναι διευθύντρια του παραρτήματος στην Ελλάδα και δη στο Μετόχι του Agder Univercity College με έδρα το Agder της Νορβηγίας. O γάμος θα τελεστεί στην αυλή του Μετοχίου κατά το τυπικό της Λουθηρανικής εκκλησίας. Το Μετόχι βρίσκεται 2,5 χμ. βορειοδυτικά της Καλλονής ,κωμόπολης με αλματώδη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Ο λόφος του Παρθένη, ξερός και ασκητικός βοσκότοπος, βρίσκεται βόρεια της Καλλονής και είναι σαν προπομπός των ψηλότερων βουνών που φαίνονται από πίσω του. Η Καλλονή βρίσκεται στο κέντρο τού ομώνυμου κάμπου ,που επεκτείνεται μέχρι τη θάλασσα, περιλαμβάνοντας αρκετούς οικισμούς και εισχωρεί προς το βορρά φτιάχνοντας μικρές εύφορες εκτάσεις.

Το Μετόχι χτίστηκε στο σημείο που ενώνεται μια τέτοια έκταση με τον Παρθένη, έχοντας ανοιχτό ορίζοντα μόνο προς το νοτιά και τη θάλασσα. Το Agder Univercity College, στο Μετόχι ξεκίνησε από μια επίσκεψη του Haakon Smedsving , καθηγητή και λέκτορα του πανεπιστημίου στη μονή Λειμώνος, έχοντας στο νου του μια μελλοντική επέκταση του πανεπιστημίου στην Ελλάδα.Ο ηγούμενος της μονής αρχιμανδρίτης Νικόδημος Παυλόπουλος που υπάγεται το Μετόχι, ευπροσήγορος και φιλόξενος τους καλοδέχθηκε και μετά από αρκετές συζητήσεις τον επόμενο χρόνο ξεκίνησε μια σειρά μαθημάτων στο μοναστήρι του Λειμώνος.



Στο μοναστήρι του Αγίου Ιγνατίου λειτούργησε και ένα από τα πρώτα ατμοκίνητα ελαιοτριβεία στη Λέσβο συμμετέχοντας και αυτό στη βιομηχανική επανάσταση που άρχισε στο νησί από τα τέλη του 19 ου αιώνα έως την απελευθέρωση το 1912. Το 1950 αρκετές εκτάσεις της μονής μοιράστηκαν στους ακτήμονες της περιοχής .Ευτυχής συγκυρία για την περιοχή η κυβερνητική αυτή απόφαση γιατί σίγουρα οι πρόγονοί τους ήταν αυτοί που είχαν αφιερώσει τα κτήματα στο μοναστήρι και τώρα τα έπαιρναν πάλι πίσω .Ο 21ος αιώνας βρίσκει την μονή Λειμώνος με αρκετές καινούργιες κτιριακές εγκαταστάσεις διατηρώντας γηροκομείο , μουσείο εκκλησιαστικό και λαογραφικό με πάρα πολλά και σημαντικά εκθέματα από το παρελθόν της μονής και της Λέσβου όπως επίσης και την βιβλιοθήκη χειρογράφων, από τις καλύτερες στον ελληνικό χώρο και τους χώρους υποδοχής και φιλοξενίας των πολυάριθμων προσκυνητών που επισκέπτονται τη μονή το καλοκαίρι. Ο ηγούμενος Νικόδημος Παυλόπουλος νάξιος την καταγωγή ήρθε στη Μητρόπολη Μυθήμνης το 1969 επί Ιακώβου μητροπολίτου Μυθήμνης και δραστήριος όπως ήταν, ο Ιάκωβος Μηθύμνης τον έχρισε ηγούμενο.Από τότε το μοναστήρι ναι μεν δεν έγινε κοινόβιο , αρκετά δύσκολη εποχή για καλογήρους, αλλά το μοναστήρι απέκτησε αρκετή από την προτεραία του αίγλη, αναστηλώνοντας συγχρόνως και τα μετόχια της μονής , στην Αγία Παρασκευή την Κλοπεδή, στο μετόχι των Αγίων Αναργύρων και της Ανεμώτιας χτίζοντας αξιόλογες κτιριακές εγκαταστάσεις.

Από τον 15ο αιώνα που ιδρύθηκε, η μονή άκμασε και η περιουσία της ,ιδιαίτερα η κτηματική, μεγάλωνε λόγω του ότι αρκετοί χριστιανοί για να σώσουν τα κτήματα τους από τους Τούρκους τα αφιέρωναν στο μοναστήρι .Συγχρόνως δε στο μοναστήρι υπήρχε πλήθος καλογήρων, με σχολή καλλιγραφίας και αντιγραφής βιβλίων υπήρχε δε κοινοβιακό τυπικό ,κάτι σαν αντίσταση στη σκληρή υποταγή στους κρατούντες .Η πληθώρα των μονών στα μέρη που υπήρχαν Έλληνες λειτούργησε σαν φράγμα στην εύκολη ζωή που υπόσχονταν οι Τούρκοι σε όσους αλλαξοπιστούσαν.,

Λόγω λοιπών των ιδιαιτέρων συνθηκών που υπήρχαν στο μοναστήρι το παράρτημα του A.U.C. δυσκολευόταν να λειτουργήσει και σαφώς θα επηρέαζε και την λειτουργία της μονής .Έτσι ο ηγούμενος προσκάλεσε τον κ Haakon -εντός εισαγωγικών - ιδρυτή του νορβηγικού πανεπιστημίου στην Ελλάδα ,για έναν περίπατο μέχρι τα Μετόχια όπως λέγεται η ευρύτερη περιοχή του μετοχιού των αγίων Αναργύρων που συνδέεται με τη μονή με λιθόστρωτο μονοπάτι που χρονολογείται από την εποχή του αγίου Ιγνατίου.Αυτή η επίσκεψη στα Μετόχια ήταν η αρχή του Metohi Study Center .


Εκείνη την εποχή το 1993 οι κτιριακές εγκαταστάσεις είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί . Τα κτίρια ήταν σε σχήμα Π με το άνοιγμα προς τα Ν.Δ. και στο κέντρο την εκκλησία των αγίων Αναργύρων. Υπήρχε λαογραφικό μουσείο ,τράπεζα ,μια μεγάλη αίθουσα που χρησίμευε για αρχονταρίκι, αρκετά δωμάτια και η αυλή που ένωνε όλα αυτά τα κτίρια κατά το μοναστηριακό τυπικό , με ανώμαλο λιθόστρωτο (ντοσιμές). Το μετόχι ελαφρά υπερυψωμένο σε σχέση με το επίπεδο του κάμπου , έχει καλύτερες κλιματολογικές συνθήκες και η οπτική του εικόνα ξεκουράζει το μάτι χωρίς να διαταράσσει τη αρμονία της ένωσης των βουνών με τον κάμπο.

Στην Νορβηγία ,χώρα με αρκετά υψηλό βιοτικό επίπεδο, για να σπουδάσει κανείς αρχαίους φιλοσόφους ή θρησκειολογία θα πρέπει να τα μελετήσει από το πρωτότυπο, πράγμα που σημαίνει ότι αρκετοί από τους καθηγητές γνωρίζουν σίγουρα αρχαία ελληνικά Και είναι μια ιστορική πραγματικότητα ότι όποιος ασχολήθηκε με τα προϊόντα του ελληνικού πολιτισμού καθ' όλη τη διάρκεια και της ποικίλες μορφές του στην διάρκεια των αιώνων ,αιχμαλωτίστηκε. Δεν μπορούμε βέβαια να αγνοήσουμε και το ρητό: «Οι φιλέλληνες είναι περισσότερο φιλέλληνες από τους Έλληνες»,ούτε να ξεχάσουμε τον Παυσανία που λέει «οι Έλληνες αεί τιθέασι τα αλλότρια ή τα ημέτερα» Πάντως οι φοιτητές και οι καθηγητές κατά τη διάρκεια των δύο χρόνων που διήρκησαν τα μαθήματα σεβάστηκαν τον χώρο της μονής, οφείλουμε να το αναφέρουμε ,περισσότερο από τους πολυπληθείς Έλληνες προσκυνητές.
Η μονή Λειμώνος ή του Λειμώνα αφιερωμένη στων Ταξιαρχών ,χτίσθηκε από τον Άγιο Ιγνάτιο τον Αγαλλιανό το 1458 λίγο μετά την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους, όταν οι ΄Έλληνες υπέστησαν βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών Μετά από αρκετές επισκέψεις του ιδρυτή της και πρώτου κτήτορα Αγίου Ιγνατίου και του γιου του Μεθόδιου στην Κωνσταντινούπολη , το μοναστήρι έγινε σταυροπηγιακό πού σημαίνει ότι οι τοπικοί
εκκλησιαστικοί άρχοντες δεν είχαν καμία δικαιοδοσία στην Μονή που ήταν υπόλογη μόνο στον Πατριάρχη. Από την υψηλή πύλη δε απέσπασαν αρκετά σιγίλια ώστε η μονή θα έμενε αλώβητη από τις αρπαχτικές διαθέσεις των κατακτητών.


Η επιλογή της θέσεως των μοναστηριών υπακούει σε λογικές αιτίες, αλλά η εν γένει θέση τους και τοποθέτησής τους μέσα στο περιβάλλον μαρτυρεί έναν υψηλό πολιτισμό που μας καλεί να τον ανακαλύψουμε μόνο εκ του
αποτελέσματος ,γιατί οι μακροχρόνιες έριδες των Βυζαντινών και οι δύο αλώσεις από τους Φράγκους και τους Τούρκους κατέστρεψαν τα περισσότερα στοιχεία .
Στα περισσότερα γραπτά τους, οι Βυζαντινοί απάδουν την τεχνογνωσία και την τεχνολογία ,όπως την εννοούμε σήμερα αλλά δεν ήσαν μόνο δεισιδαίμονες και θρησκόληπτοι άνθρωποι, όπως συνηθίζει να προβάλλει η ευρωπαϊκή διανόηση τους μεσαιωνικούς προγόνους της. Απλά η κοσμοθεωρία τους δεν συμβαδίζει με την έννοια του ανθρωπισμού όπως ξεκίνησε από την αναγέννηση ανδρώθηκε στη γαλλική επανάσταση και εξαπλώθηκε μετά σε όλον τον γνωστό χριστιανικό κόσμο μέχρι της μέρες μας. Αναφέρεται σαν θεανθρώπινος πολιτισμός αλλά οι διαφορές είναι αρκετές και ιδιαίτερα σημαντικές και μπορούμε να αδικήσουμε οποιονδήποτε όταν το μέτρο που τον κρίνουμε είναι αλλότριο. Όσο για την πενία και την ένδεια του ανθρώπου του 8ου ή του 11ου αιώνα των ανατολικών περιοχών της αυτοκρατορίας, μπορούμε να αρνηθούμε τα επιχειρήματά μας και να τον συγκρίνουμε με τον σύγχρονο κόσμο μας, όπου τα ιερά τεμένη της σύγχρονης κοσμοθεωρίας είναι τα χρηματιστήρια ,επίσημη θρησκεία οι επιστήμες και ισχύον δόγμα περισσότερη τεχνολογία για τον άνθρωπο για να ανακαλύψουμε ότι οι άνθρωποι όχι μόνο συνεχίζουν να ζουν παρέα με την πενία και την ένδεια ,αλλά είναι ανάστατοι για την αδικία της άνισης κατανομής των πόρων της γης .Το 8% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει το 90% του παγκόσμιου πλούτου και η ελπίδα για τον παράδεισο να φαίνεται σαν αποτυχημένο σενάριο χολιγουντιανής παραγωγής .
Στο μετόχι , με τις ευλογίες του ηγούμενου ,το πανεπιστήμιο ξεκίνησε τη λειτουργία του με διδασκαλία αρχαίων φιλοσόφων και τα προγράμματα σπουδών εναλλάσσονταν με σεμινάρια και με συνέδρια των οποίων οι εισηγητές και οι αποφάσεις επηρέασαν και κατεύθυναν την εξέλιξη της εκάστοτε επιστήμης στην Νορβηγία μιας και οι σύνεδροι ήταν οι κορυφαίοι στο αντικείμενό τους. Με την πάροδο των χρόνων το πανεπιστήμιο ευπρέπισε και εξωράισε τις κτιριακές εγκαταστάσεις μετατρέποντάς τις στις λειτουργικές στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου. Και είναι πολύ εντυπωσιακή αυτή η αλλαγή της χρήσεως του μετοχίου διότι κτίστηκε μάλλον την εποχή του αγίου Ιγνατίου - γραπτές αναφορές δεν υπάρχουν αλλά γνωρίζουμε εκ παραδόσεως ότι ο άγιος Ιγνάτιος αποσύρθηκε στο τέλος του βίου του εκεί - στεγάζοντας τους εργάτες και τα ζώα του μοναστηριού .

Στην περιοχή του Μετοχίου, τα Μετόχια όπως ονομάζεται η ευρύτερη περιοχή υπήρχαν αρκετά μοναστήρια, πριν το 10ο αιώνα ο Χριστός - σήμερα ένα ξωκλήσι με τοιχογραφίες στο πέτρινο τέμπλο - ο άγιος Γεώργιος ο Χλοϊτης - τώρα ένα ακόμα ξωκλήσι στην πλαγιά του Παρθένη, ο άγιος Λεόντειος ,στην Β.Α πλαγιά του Παρθένη κοιτάζοντας τα σημερινά Δάφια, ο άγιος Γεώργιος του παρασιγίου στο νοτιά δίπλα στη θάλασσα και το ποταμό το οποίο ο Γαβριήλ μοναχός το αφιέρωσε στη μονή Λειμώνος το 1578 και τα Τριάντα ,βυζαντινός οικισμός που σώζονται δύο εκκλησίες και τρία προσκυνητάρια. Οι άγιοι Ανάργυροι λοιπόν μεγάλωναν καθώς επεκτείνονταν οι εκτάσεις του μοναστηριού ,για τους λόγους που προαναφέραμε, με κτίσματα για τα ζώα και τους εργάτες που δούλευαν για το μοναστήρι. Σημαντική ίσως λεπτομέρεια το πηγάδι μπροστά ακριβώς από την εκκλησία που είχε το μοναδικό πόσιμο νερό. Η περιοχή είναι γεμάτη από χαντάκια, μέχρι σήμερα,που συγκοινωνούσαν και διοχέτευαν τα νερά μέχρι τη λίμνη, η οποία υπάρχει ακόμα και σήμερα και είναι ιδιοκτησία της μονής με σημαντικό πληθυσμό από χελώνες ,και από εκεί στη θάλασσα. Αυτά τα χαντάκια αποστράγγιζαν τα χωράφια και ήταν καλλιεργήσιμα αλλά το νερό δεν ήταν πόσιμο. Στους αγίους Ανάργυρους λοιπόν δεν υπήρχε άσκηση και μελέτη των γραφών παρόλο που ο μοναχός που υπήρχε πάντα στο μετόχι θα έλεγε τις ακολουθίες τουλάχιστον με το κομποσκοίνι. Παρήγαγαν αρκετά σύκα από τις συκιές που υπήρχαν μπροστά στους αγίους Αναργύρους, εξέτρεφαν μοσχάρια στον κάμπο μέχρι τη θάλασσα και είχαν αρκετούς αμπελώνες . Το κρασί του κάμπου της Καλλονής ήταν γνωστό από την αρχαιότητα , ο Πυρραίων οίνος από τον Πυρραίων Εύριπο ,όπως ονομαζόταν ο κόλπος της Καλλονής .


Το 1867 ο σεισμός - δύοντος του ήλιου την 23ην προς την 24ην Φεβρουαρίου ,κοσκινηδόν κλονίσαν την Λέσβον μετέβαλεν εις ερείπια τας πλείστας κώμας και κωμοπόλεις αυτής - έγραφε ο Σ. Καρυδώνης το 1900. Δεν γνωρίζουμε τις ζημιές που προκάλεσε στους αγίους Ανάργυρους πάντως ο ίδιος συγγραφέας και ερευνητής αναφέρει ως μετόχι του μοναστηριού στην Καλλονή τους αγίους Αναργύρους.Το 1930 η φυλλοξήρα που έπληξε πανελλαδικά τα αμπέλια, ώθησε την καλλιέργεια του καπνού. Ο κυρ-Στρατής από τα Δάφια θυμάται όταν ήταν μικρό παιδί , γεννηθείς περίπου το 1920 ότι στα μετόχια υπήρχε μόνο ένα κελί που έμεναν οικογενειακώς για το κόψιμο του καπνού που γίνεται - όρθρου βαθέως - και για το βελόνιασμα των φύλλων . Υπήρχε ακόμα το εκκλησάκι των αγίων Αναργύρων ,το πηγάδι με πήλινο χείλος υπερυψωμένο, και τρύπες για την τοποθέτηση του ράουλου, αρκετά ντάμια για ζώα, και αρκετά χαλάσματα πνιγμένα στο πράσινο. Από κάτω από το Μετόχι υπήρχε και συνεχίζει όντως να υπάρχει ένας τεράστιος πλάτανος , μια πέτρινη λαξευτή κρήνη που το νερό ερχόταν με πήλινους σωλήνες από την πηγή, μια στέρνα με στρογγυλές γωνίες και μια πήλινη σωλήνα στο κέντρο της που ανάβλυζε το νερό και γέμιζε τη στέρνα και αρκετά χαλάσματα χαμένα στα χόρτα .Ένα βράδυ ακούστηκαν ψιθυρίσματα και ρυθμικά χτύπημα σίδερου πάνω σε πέτρα από τη περιοχή του πλάτανου. Η οικογένεια του κυρ-Στρατή φοβήθηκε και δεν βγήκαν έξω να δουν αν είναι στ' αλήθεια κάποιος εκεί. Το πρωί ανακάλυψαν ότι κάποιοι προσπάθησαν να ανασηκώσουν κάτι μεγάλες πέτρινες πλάκες που υπήρχαν κοντά στον πλάτανο και το μόνο που κατάφεραν ήταν να σπάσουν μια χωρίς να μπορέσουν να την ανασηκώσουν. Έψαχναν για θησαυρό στα χαλάσματα. Το 1988, όταν ο ηγούμενος έκοψε τα δένδρα και καθάρισε το συγκεκριμένο σημείο, βρέθηκε ένα χτιστό πατητήρι, οι πλάκες ήταν ο πυθμένας του, με δύο τρύπες που διοχέτευαν τον μούστο με αγωγούς σκαλισμένους πάνω σε πέτρα σε πιθάρια θαμμένα στη γη όπου θα ωρίμαζε το κρασί. (ακριβώς δίπλα αναγέρθηκε ο ναός του αγίου Σιλουανού )



Το 1950 με τον αναδασμό της γης στα Μετόχια έμεινε μόνο μία μικρή έκταση που το αγκαλιάζει από τις τρεις πλευρές και η λίμνη . Έτσι σιγά σιγά τα χαλάσματα πλήθαιναν ώσπου το 1970 γυρίστηκε από το James Paris στην Λέσβο η ταινία «Οι Σουλιώτες» και για τις ανάγκες της ταινίας το μετόχι έγινε το «Κούγκι» χάριν της ερημίας. Και το μοναστήρι του Λειμώνος βίωνε την παρακμή ώσπου όπως αναφέρθηκε ο τέως μητροπολίτης Ιάκωβος με τον νεοχρισθέντα ηγούμενο Νικόδημο Παυλόπουλο άνοιξαν μια καινούργια σελίδα στην πορεία της μονής μέσα στο χρόνο επεκτείνοντας το μοναστήρι με καινούριες αυλές και κτήρια, στεγάζοντας το γηροκομείο, το ορφανοτροφείο, το μουσείο και χώρους διαμονής των ανθρώπων που βοηθούσαν στα ιδρύματα, θέλοντας συγχρόνως να διατηρήσουν την πρώτη αυλή με το καθολικό ,τα κελιά των μοναχών και το κελί του αγίου Ιγνατίου που σώζονται μέχρι σήμερα.


Η κυρία Μαριάνθη που κατάγεται από την Θερμή ευλαβής και φιλόθεος διέθεσε τη σύνταξη της και έτσι ξεκίνησαν τα πρώτα έργα στο Μετόχι των αγ. Αναργύρων. Μέσα στα χαλάσματα και στην πυκνή βλάστηση , ο δρόμος είχε χαθεί και για ν'ανέβει κανείς στο εκκλησάκι υπήρχε ένα στενό μονοπάτι ,ξεκίνησαν οι εργασίες. Ο ηγούμενος μεγάλωσε την εκκλησία , έκανε βιώσιμα δύο δωμάτια στην είσοδο του μοναστηριού και ξεκίνησε την επέκταση του μετοχιού σε Π γιατί το μετόχι ήταν σε σχήμα Γ . Το 1985 επισκέφτηκαν το μοναστήρι δύο νέοι , ο Ν. και η Ε. , αθηναίοι και οι δύο , αναζητώντας μια όμορφη , ήσυχη και εξοχική τοποθεσία για να μείνουν.Ήταν η πρώτη τους επίσκεψη στη Λέσβο. Ο ηγούμενος αποδεικνύοντας ότι εκτός από φιλόξενος ,ευρυμαθής και λόγιος είχε ανοιχτό μυαλό, προτέρημα μπορούμε να πούμε σπάνιο στους έχοντας κάποια εξουσία και με αρκετό κόστος ,τους οδήγησε στο Μετόχι όπου αυτοί ενθουσιασμένοι από την τοποθεσία αποφάσισαν να μείνουν παρόλο που οι συνθήκες ήταν δύσκολες . Το πόσιμο νερό ήταν στο πηγάδι και δεν υπήρχε ηλεκτρισμός αλλά βέβαια αυτό έκανε το Μετόχι αρκετά ελκυστικό στα μάτια τους . Συμμετείχαν στις εργασίες καθαρίζοντας και ανακαλύπτοντας σιγά σιγά σαν αρχαιολόγοι τα πρώτα κτήρια. Αφαιρώντας τα επιφανειακά χώματα υπήρχε μια στρώση τρίματα κεραμιδιών ύστερα μια στρώση κάρβουνου και στο τέλος αποκαλύφθηκε το λιθόστρωτο με τις βάσεις για το χαγιάτι, το υπόστεγο και τις βάσεις των παλαιών κτηρίων . Το ζευγάρι αυτό έμεινε πέντε χρόνια στο Μετόχι και έφυγε όταν ο ηλεκτρισμός ήταν πια πραγματικότητα , όταν οι κουκουβάγιες που ζούσαν στα χαλάσματα και θεωρούσαν τους εαυτούς τους ιδιοκτήτες του μέρους έφυγαν , όταν τα φίδια τα οποία ζούσαν μέσα στα παλιά ντουβάρια ,τους στάβλους των αγελάδων που ενώνονταν με το εκκλησάκι έφυγαν και αυτά . Μόνο τα αηδόνια συνέχισαν το ερωτικό τους τραγούδι πάνω στον τεράστιο πλάτανο τις νύχτες της άνοιξης.


Μπροστά στην εκκλησία όπου τώρα υπάρχει ένα μικρό αμφιθέατρο ο ηγούμενος τοποθέτησε σε μια πέτρινη βάση τον τυρόσκαμνο , μια επίπεδη πέτρα με χείλος γύρω γύρω και απορροή ,που τη χρησιμοποιούσαν για να φτιάξουν τυρί - η οποία έχει κάτι το αρχέγονο και τελετουργικό στην όψη της . Ο γάμος ,αυτό το γλυκό μαγιάτικο απόγευμα έγινε μπροστά στον τυρόσκαμνο που χρησιμοποιήθηκε ως αγία τράπεζα για την τελετή. Μικρά κορίτσια μοίρασαν ρύζι με ροδοπέταλα στους παρευρισκόμενους, κάτι που δεν γίνεται βέβαια στην Νορβηγία και ο Paul έψαλλε το νυφικό άσμα με τη συνοδεία της κιθάρας του.
 Ο εορτασμός της λειτουργίας των 10 χρόνων του Metohi A.U.C. έφερε στο μετόχι εκτός από τους εκπροσώπους τους πανεπιστημίου της Νορβηγίας και αρκετούς εξέχοντες πολίτες της τοπικής κοινωνίας οι οποίοι απλά είχαν ακουστά το τι γίνεται στο Μετόχι. Οι ομιλητές αρκετοί και αξιόλογοι και η εκδήλωση είχε πλαισιωθεί από μια μικρή συναυλία βυζαντινής μουσικής από την τοπική χορωδία και με τραγούδια του 18ου αιώνα παιγμένα από τον Νορβηγό καλλιτέχνη Per Kjetil Farstad με κιθάρα κατασκευασμένη ειδικά για αυτά τα τραγούδια.


Oταν ζητήθηκε από τον ηγούμενο στην τελετή του γάμου να ψάλλει και αυτός κάτι, το εξαίσιο βυζαντινό μέλος του δοξαστικού του πλαγίου Α' ήχου της ακολουθίας του γάμου , συντόνισε αυτιά και καρδιές ,λευκά και μελαχρινά δέρματα ,γαλανά και μαύρα μάτια ,ανθρώπους του Βορρά και του Νότου ,σε μια μυσταγωγία που δεν έχει μόνο θέση στο χώρο και στο χρόνο ,αλλά απλώνεται στο παρελθόν , το παρόν και το μέλλον.



βιβλιογραφία
Βαλέτας Γεώργιος Μ. Ο άγιος Ιγνάτιος ο Αγαλλιανός και το εν Λέσβο αναμορφωτικόν έργον του. 1932
Καρυδώνης Σταύρος. Τα εν Καλλονή της Λέσβου ιερά σταυροπηγιακά Πατριαρχικά μοναστήρια του αγίου Ιγνατίου αρχιεπισκόπου Μυθήμνης εν Κωνσταντινουπόλει 1900
Παυλόπουλος Νικόδημος αρχιμαν. Ο άγιος Ιγνάτιος ο Αγαλλιανός. Βίος- συγγράμματα-θαύματα. Μυτιλήνη 1992
Παυλόπουλος Νικόδημος αρχιμαν Το ιστορικό της μονής Λειμώνος και ο βίος του αγίου Ιγνατίου Μυτιλήνη 1994
Σπανός Απόστολος Φ. Συνοπτική ιστορία ιεράς μονής Λειμώνος.εκδόσεις Ακρίτας 2002
Σπανός Απόστολος Φ Ιερά πατριαρχική και σταυροπηγιακή μονή Λειμώνος 2003
Καλλοναίου: Σκίτσα της Καλλονής. Αθήνα 1927
Ιωάννου Μουτζούρη δρ Θ Η Καλλονή της Λέσβου ,συμβολή στη μελέτη της ιστορίας και της παιδείας της . 1996
Χρίστου Ι Τραγέλλη Τα γεωργικά της Λέσβου . 1999
Μάκης Αξιώτης Περπατώντας στη Λέσβο. Τοπογραφία ,ιστορία, αρχαιολογία