Γιώργος Μπάτης

 Ο  μεγάλος  ρεμπέτης του Πειραιά Γιώργος Τσωρός, γνωστός  ως Γιώργος  Μπάτης ή Αμπάτης ήταν  από τους πρώτους μάγκες  και ρεμπέτες του  Πειραιά  που έπαψε νάχει  εδώ και πολλά χρόνια.

 Ο Γιώργος  Μπάτης ή Αμπάτης ( Τσωρός),  χωρίς κανένας από τους δικούς του να είναι μουσικός, χωρίς να έχει κανέναν   να τον σπρώξει στο τραγούδι, έγινε μουσικός.

      Στο σπίτι του διατηρούσε μια μεγάλη συλλογή από λαϊκά  και ρεμπέτικα όργανα. Είχε πέντε μπουζούκια, δυο μπαγλαμάδες, ένα μισομπούζουκο, μια κιθάρα και μια ρομβία-λατέρνα.

       Στα  μέσα της δεκαετίας του 1920 άνοιξε το χοροδιδασκαλείο του " Κάρμεν¨.

      Στα 1931 άνοιξε έναν  καφενέ, το "Ζώρζ Μπατέ", στα Λεμονάδικα του Καραϊσκάκη ( Ακτή Τζελέπη) που έμελλε  να γίνει λίκνο του λαϊκού μας τραγουδιού.

      Η  αγάπη του για το μπουζούκι κάνει τον καφενέ του στέκι όλων των μπουζουξήδων    και των ρεμπέτηδων της   εποχής. Εκεί σύχναζαν ο Βαμβακάρης, ο Στράτος, ο Δεληάς, ο Κερομύτης, Ο Μουφλουζέλης, ο Γιάννης Παπαϊωάννου και άλλοι φίλοι του ρεμπέτικου.

      Ο Μουφλουζέλης μάλιστα, χρησιμοποιεί το καφενείο και για σπίτι  του, αφού κοιμάται εκεί.

 Ο Γιώργος Μπάτης  είχε μια  παθολογική  αγάπη  για το μπουζούκι και το μπαγλαμά.  Ολοι  οι νέοι που ήθελαν  να μυηθούν στο μπουζούκι σύχναζαν στο καφενείο του (ντεκέ)  και μάθαιναν τα  «κόλπα»  του μαγικού οργάνου.

      Το 1932  ο Μπάτης δημιούργησε  το πρώτο λαϊκό συγκρότημα. Πήρε με το ζόρι το Μάρκο που  ήταν εκδοροσφαγέας στη Δραπετσώνα, το Στράτο που ως τότε ασκούσε το επάγγελμα του  βαρκάρη και τον μπουζουξή Δεληά.  Εκαναν  πρόβες, συγχρονίστηκαν  και σε λίγες μέρες παρουσίασαν δικό τους   πρόγραμμα στο Χαϊδάρι.

    Το 1937  του κλείνουν το καφενείο  στου Καραϊσκάκη, και τότε αναγκάζεται  να κάνει άλλο στο Γιουσουρούμ του Πειραιά. Και στο νέο του καφενέ συνεχίζει να διδάσκει το μπουζούκι.

     Αλλά εκτός  από τη μουσική αυτή «μυσταγωγία» στο καφενείο οι φίλοι ακούνε και τα  γνωστά του καλαμπούρια. Λέγεται ότι στο καφενείο του Μπάτη σύχναζε και ο ποιητής Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο οποίος έδωσε πολλά ποιήματά  του  στους ρεμπέτες της εποχής να τα μελοποιήσουν. Όμως τα τραγούδια  δεν τα εξέδωσε  ποτέ ο Λαπαθιώτης, γι   αυτό δεν μπορούμε  να ξέρουμε ποια είναι  δικά του.

Ο Μπάτης, όπως και  ο  Μασέλος, ντυνόταν πάντα στην «πέννα».  Στο κλασσικό στυλ  του  «παλιόμαγκα», με μαύρο κουστούμι, άσπρο πουκάμισο, παπιγιόν, σκληρό καπέλο   και κρατούσε μπαστουνάκι. Φορούσε στιβάλια  μυτερά και ψηλοτάκουνα, χαρακτηριστικά παπούτσια των « Κουτσαβάκηδων».

     Εγραψε πάρα πολλά  τραγούδια, που όλα σχεδόν έγιναν  επιτυχίες. Τα πιο γνωστά  είναι:

     Η ΑΤΣΙΓΓΑΝΑ , ΜΑΓΚΕΣ ΚΑΡΑΒΟΤΣΑΚΙΣΜΕΝΟΙ, Ο ΘΕΡΜΑΣΤΗΣ ,  ΓΚΑΜΗΛΙΕΡΙΚΟ, ΓΥΦΤΟΠΟΥΛΑ (ΣΤΟ ΧΑΜΑΜ) ,  ΒΑΡΚΑ ΜΟΥ ΜΠΟΓΙΑΤΙΣΜΕΝΗ ,  ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ ΤΟΥ ΩΡΩΠΟΥ ,   ΤΟ ΜΠΑΡΜΠΕΡΑΚΙ , Ο ΦΑΣΟΥΛΑΣ , ΟΙ ΣΦΟΥΓΓΑΡΑΔΕΣ , ΟΙ ΦΩΝΟΓΡΑΦΙΤΖΗΔΕΣ , ΤΑΞΙΜΙ ΑΘΗΝΑΙΚΟ ΚΑΙ ΖΕΙΜΠΕΚΙΚΟ, ΜΠΑΤΗΣ Ο ΔΕΡΒΙΣΗΣ,  ΣΟΥ ΄ΧΕΙ ΛΑΧΕΙ ,  ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ και   ΖΕΜΠΕΚΑΝΟ ΣΠΑΝΙΟΛΟ (Ζούλα σε μια βάρκα)  ή  " Ζούλα σε μια  βάρκα μπήκα, στη σπηλιά του Δράκου  βγήκα».  Η σπηλιά  του  Δράκου βρισκόταν  πίσω από τον Κερατόπυργο  στο Κερατσίνι, αριστερά  όπως εισπλέουμε  προς τον  όρμο, κάτω  από   το  λεγόμενο "θρόνο του Ξέρξη" - έναν ισόπεδο  βράχο. Στη  θέση  αυτή   υπήρχε  κυλινδρικός πύργος, μάλλον ανεμόμυλος, ο λεγόμενος  μύλος του Δράκου, από τα ερείπια του οποίου  χτίστηκε πυριτιδαποθήκη, που  όμως  καταστράφηκε  από  έκρηξη  των πυρομαχικών.  Και   να   οι  στίχοι  του τραγουδιού  που  μας  έθεσε  υπ όψη   ο  Γιάννης  Πατρίκος:

Διατηρούσε μεγάλη συλλογή μουσικών οργάνων στα οποία μάλιστα έδινε και ονόματα. Το ντύσιμο του ήταν πάντοτε περιποιημένο. Ο Γιώργος Μπάτης εμφανίστηκε για μοναδική φορά στον Ελληνικό κινηματογράφο, στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου «Οι παπατζήδες» το 1954. Εκεί υποδύθηκε τον «έχοντα το γενικό πρόσταγμα» σε υπόγεια αυτοσχέδια μπαρμπουτιέρα. (Στιγμιότυπα με τον Μπάτη από την εν λόγω ταινία.)

«Πρόκειται για έναν από τους θεμελιωτές του κλασικού πειραιώτικου ρεμπέτικου τραγουδιού, άσχετα αν ηχογράφησε μόνο 17 τραγούδια σε δίσκους γραμμοφώνου. Ηταν ένα από τα μέλη της περίφημης "Τετράδος της ξακουστής του Πειραιά", που με την εμφάνισή της το καλοκαίρι του 1934 άλλαξε όλη την πορεία του λαϊκού τραγουδιού στις πόλεις και καθιέρωσε το μπουζούκι σαν το πιο εκφραστικό όργανο»,

Οι άλλοι τρεις της «Τετράδος» ήταν οι πασίγνωστοι Μάρκος Βαμβακάρης, Στράτος Παγιουμτζής, Ανέστης Δελιάς.

«Μέχρι το θάνατό του έπαιζε και τραγουδούσε πότε με συγκροτήματα και πότε μόνος του, γυρνώντας στα καφενεία και στις ταβέρνες. Ηταν πραγματικά ο αντιπροσωπευτικός τύπος του ρεμπέτη καλλιτέχνη. Οι παλιοί τον θυμούνται πάντα καλοντυμένο να παίζει στα λεμονάδικα, καθισμένος πάνω σ' ένα καρότσι, με το μικρό οργανάκι του, που το έκρυβε μέσα στην τσέπη του σακακιού του. Ο πιο όμορφος χαρακτηρισμός που γίνηκε για τον Μπάτη είναι αυτός που έκανε ο γερο-Τσακιριάν, που τον γνώριζε καλά. "Ηταν ο Ρήγας του Πειραιά". Είναι ένας χαρακτηρισμός που μαζί του συμφωνούν όλοι όσοι τον γνώρισαν. Οταν θάψανε τον Μπάτη, του βάλανε μαζί τον αγαπημένο του μπαγλαμά που του 'χε φτιάξει ο Τσακιριάν»

Λίγο πριν πεθάνει ο Μπάτης έγραφε τη διαθήκη του:

"Ο Μπαρμπα-Γιώργος γέρασε, δυο κόκαλα έχει μείνει, μα το μπαγλαμαδάκι του στιγμή δεν το αφήνει. Με μπαγλαμάδες αγκαλιά πέρασε τη ζωή του, με μια στερνή διπλοπενιά θ' αφήσει τη ζωή του. Να μην τον συγχωρήσετε, δεν έχει κάνει κρίμα, μόν' θέλει να τον θάψετε με μπαγλαμά στο μνήμα. Ο Μπαρμπα-Γιώργης ο Πειραιώτης, γερομάγκας και τσικ ιππότης, μπουζουκοπροσωπικότης, ο Μπαρμπα-Γιώργης ο Πειραιώτης"»